BOF-regeling

[maartenmaarten]

Hallo allemaal!

Hopelijk kunnen jullie mij helpen met het volgende.

Samen met mijn broer en neef voer ik een agrarische onderneming in maatschapsvorm. Mijn broer is afgelopen jaar overleden en samen met mijn schoonzus (de vrouw van mijn broer) heb ik mijn broers aandeel in de onderneming geerfd. Mijn schoonzus is toegetreden tot onze maatschap (mijn neef en ik zitten nu in plaats van met mijn broer dus met mijn schoonzus in de maatschap) en mijn schoonzus en ik konden gebruikmaken van de zogeheten BOF-regeling.

Mijn neef waarmee mijn schoonzus en ik samen in de maatschap zitten, is onlangs ernstig ziek geworden en heeft volgens de doktoren niet lang meer te leven. Hij is alleenstaand en heeft geen kinderen en wil derhalve zijn aandeel in onze onderneming achterlaten aan mijn schoonzus en mij.
Gezien het feit dat wij geen 'directe' familie zijn (dus geen successiebelasting tegen het eerste tarief) en er bij zijn overlijden een aanzienlijke waarde geerfd zal worden, zullen mijn schoonzus en ik dus behoorlijk veel successiebelasting moeten gaan betalen, waarmee de continuiteit van onze onderneming wellicht in het gedrang komt.
Onze vraag is nu, of we ook na het overlijden van mijn neef (dus momenteel gebruikmakend van de BOF-regeling na het overlijden van mijn broer die vorig jaar is overleden) opnieuw in aanmerking kunnen komen voor gebruikmaking van de BOF-regeling.

Dus met andere woorden: kun je binnen een periode van vijf jaar twee keer gebruikmaken van de bof-regeling na een overlijden inzake dezelfde onderneming?

Uiteraard heb ik - de nalatenschap van mijn broer afhandelend - hier tussen neus en lippen door ook onze notaris al naar gevraagd. Maar zij had helaas geen pasklaar en gesloten antwoord. Ze begon erover dat het verschil zou maken of de delen van de maten individueel zouden worden bekeken ofzo en noemde het een 'grijs gebied'. Vanzelfsprekend zullen mijn schoonzus en ik ons hier verder naar laten informeren. Maar gezien de continuering van ons bedrijf ermee gemoeid is houdt ons dit toch behoorlijk bezig. En ook mijn neef zelf zou er een stuk geruster op zijn, wetende dat de onderneming ook in geval van zijn overlijden gewoon voortgezet kan worden.

Wellicht dat één van jullie bekend is met deze materie?

Alvast hartelijk dank voor reacties!

[maartenmaarten]

Niemand hier aanwezig die enigszins met deze materie op de hoogte is?
Erg jammer! Reacties zijn alsnog meer dan welkom...
We hebben voor volgende week met zijn drieen een nieuwe afspraak gemaakt bij een juridisch adviseur. Mocht er interesse zijn, houd ik jullie graag op de hoogte.

[Ronald78]

Praktijkervaring met de nieuwe regeling niet, maar wel enige kennis - heb er pas nog een cursus over gegeven. Het gaat iets te ver om daarover een antwoord te kunnen geven, daar is de regeling te ingewikkeld voor. Dat zal tevens de reden zijn dat er hier nog geen antwoord is.

1 advies: raadpleeg een fiscalist met ervaring op het gebied van bedrijfsopvolging. De regeling is dermate ingewikkeld dat het praktisch onmogelijk is daar zelf uit te komen is.

Een en ander is afhankelijk van hoe de eerste bedrijfsopvolging is vormgegeven. In beginsel is het geen beletsel om nu weer de bedrijfsopvolgingsregeling toe te passen, daar is gewoon in voorzien. Maar het kan zijn dat de eerdere verdeling aanleiding geeft tot een iets andere werking.
_________________
Ik weet niet zoveel van rechten. Aan dit bericht kunnen geen rechten worden ontleend.

[erik-m]

Allereerst wil ik aansluiten bij de vorige schrijver dat de regeling ingewikkeld is. Zijn advies om een specialist op het gebied van de BOF te raadplegen kan ik alleen maar beamen.

Toch meen ik een reactie te moeten plaatsen. Allereerst lijkt het me zinvol de casus te splitsen. Enerzijds de voortzettingseis voor de neef en anderzijds de mogelijkheid voor de nieuwe toekomstige verkrijgers om de BOF toe te passen.

Mijn zienswijze voor de voortzettingseis voor de neef is (vooralsnog) dat er niet zo veel aan de hand is. De neef zal door het overlijden ophouden winst te genieten. Daarmee zou art. 35e SW om de hoek kunnen komen. Echter in de uitvoeringsregeling is in artikel 10 lid 6 van de uitvoeringsregeling SW een uitzondering opgenomen. Kort gezegd komt die uitzondering er op neer dat de overnemers geacht worden in de plaats te treden van de oorspronkelijke verkrijger.

Als antwoord op de vraag of voor de nieuwe verkrijgers de BOF van toepassing is, geldt naar mijn mening de regel van art. 35d SW. De bezitsperiode bij overlijden is vastgesteld op één jaar. Ik durf zo niet heel snel te zeggen vanaf welke datum ik moet gaan rekenen. Of dat nu de datum van overlijden, de datum van verdeling of de datum het feitelijk voortzetten van de onderneming is.

@Ronald78
Jij sprak over de afhankelijkheid van hoe de eerste bedrijfsopvolging was vormgegeven. Kun jij aangeven welk “addertje onder het gras” jij daarmee voor ogen had. Wellicht brengt dat mij tot een ander inzicht.

[Ronald78]

Zonder testament zou de echtgenote van de overleden broer zijn aandeel hebben geerfd. Nu dit aandeel echter kennelijk is verdeeld over de echtgenote, TS en zijn neef zal er sprake zijn van een testament.

Dat betekent dat er een aantal verdelingen kan hebben plaatsgevonden: allereerst zal een eventueel huwelijksgoederengemeenschap zijn verdeeld. Daarbij is het de vraag aan wie het maatschapsaandeel is toegekomen.

Daarn wordt toegekomen aan het testament. Als het maatschapsaandeel volledig aan erflater is toebedeeld, is hij vrij bij testament te bepalen wat ermee gebeurt (niettegenstaande eventuele bepalingen daarover in de maatschapsovereenkomst - die kan dus ook nog een rol spelen). Is erflater niet de volledige gerechtigde tot het maatschapsaandeel, dan kan hij in het testament bijvoorbeeld een last hebben opgenomen.

Dat alles heeft gevolgen met betrekking tot welke vrijstellingen in welke volgorde zijn toegepast, en dat kan weer gevolgen hebben op de manier waarop de opvolgende verkrijging kan worden gefaciliteerd (en dus ook de eerdere verkrijgen kan blijven vrijgesteld).
_________________
Ik weet niet zoveel van rechten. Aan dit bericht kunnen geen rechten worden ontleend.

[erik-m]

Oeps, ik heb de casus verkeerd gelezen. Ik ging er van uit dat een gedeelte van het ondernemingsvermogen van de neef verkregen was uit de nalatenschap van de broer van TS. Lezen blijft een kunst .

@Ronald78
Omdat jij schrijft: "Nu dit aandeel echter kennelijk is verdeeld over de echtgenote, TS en zijn neef", heb een klein vermoeden dat jij daar ook van uit bent gegaan. Ik hoop dat je dit kunt beamen. Dat verzacht mijn dwaling gevoelsmatig.

Mijn inziens is er sprake van vererving van ondernemingsvermogen van de neef dat geen enkele raking heeft met de nalatenschap van de eerder overleden broer van TS. Het raakt dus de eerdere voorwaarde vrijstelling niet. Het aandeel in de onderneming van TS en zijn schoonzus stijgt alleen maar, dus van een gedeeltelijke staking kan geen sprake zijn.

Wanneer de neef zijn ondernemingsvermogen zou legateren aan TS en de schoonzus, zie ik niet meer dan een reguliere verkrijging van ondernemingsvermogen waarop de BOF volledig van toepassing is.

Op maatschapsbepalingen ga ik, vanwege het ontbreken van gegevens daarover, niet in.

Ik zal trachten maandag een voorbeeldberekening te plaatsen met inbegrip van een verschil tussen de liquidatiewaarde en waarde going concern en om de berekening niet te gemakkelijk te maken met toevoeging van wat stille reserves.

[erik-m]

Ik heb even een voorbeeldberekening gemaakt hoe naar mijn mening de BOF zou kunnen worden berekend.

Gegevens totale onderneming: WEV € 9.000.000, Going concernwaarde € 7.000.000. Boekwaarde onderneming € 3.000.000
Gegevens neef: gerechtigheid tot vermogen 1/3, kapitaal € 1.000.000, bedrag stille reserves neef € 2.000.000

Verkrijging voor TS en Schoonzus: gedeeld legaat van geheel ondernemingsvermogen van neef.

Berekening max vrijstelling gehele onderneming:
35b, lid 1, 1e graad: € 9.000.000 - € 7.000.000 = € 2.000.000
35b, lid 1, 2e graad: € 1.006.000
35b, lid 1. 3e graad: 83% van € 5.994.000 = € 4.975.020
Totale vrijstelling onderneming = € 7.981.020

Vrijstelling per verkrijger 1/6 deel = € 1.330.170
correctie latentie:
Stap1: Omslaan reguliere vrijstelling= € 200.000 - € 268 = € 199.732
stap 2: Omslaan BOF vrijstelling = (€ 7.981.020/9.000.000) * € 199.732 = € 177.118.
Vrijstelling per verkrijger € 1.330.170 - 177.118 = € 1.153.052

Belasting per verkrijger met en zonder toepassing BOF:
Verkrijging € 1.500.000
latentie € 199.732
verkrijging na latentie € 1.300.268
vrijstelling regulier € 2.012
belast voor BOF € 1.298.256 (belasting € 446.005)
vrijstelling BOF € 1.153.052
belast na BOF € 145.204 (belasting € 30.906)

[rene]

Erik m heeft een klein rekenfoutje in de berekening gemaakt.

De bedrijfopvolgingsfaciliteit blijft van toepassing. Alleen moet gelet worden dan wordt voldaan aan de voortzettingseis
Het eerste aandeel werd met toepassing van de bedrijfsopvolging verkregen. De maten hebben nu een deel, wat gesplists kan worden
een deel wat ze al bezaten en een deel wat is verkregen krachtens erfrecht, waarop de voortzettingseis voor de faciliteit zit.
Over het eigen deel kan alles mee gedaan worden.
Het andere deel mag niet verkocht worden of gestopt worden winst te genieten voor 5 jaar
Alleen wanneer de voortzetter komt te overlijden binnen een periode van 5 jaar, dan blijft de faciliteit van toepassing, echter de erfgenaam moet het termijn van 5 jaar erflater en nieuwe termijn n,a,v, nieuwe verkrijging vol maken

de bedrijfsopvolgingsvrijstelling moet worden berekend over de waarde van de objectieve onderneming
De objectieve onderneming is de waarde van de gehele maatschap, eventueel met buitenvennootschappelijk bedrijfsvermogen, voorzover dit onroerende zaken zijn.
Van deze waarde moet de vrijstelling berekend worden is 1.000.000 + 83% over bedrag boven de 1.000.000. De uitkomst moet worden toegerekend aan de over te dragen aandelen.

In voorbeeld van Erik m is de waarde van de objectieve onderneming
a. liquidatiewaarde 9.000.000, voortzettingswaarde 7.000.000
over te dragen maatschapsaandeel 3.000.000 aan twee personen is ieder 1.500.000

latentie 0

Artikel 35b, lid 1, b Successiewet
berekening vrijstelling bedrijfsopvolging
liquidatiewaarde 9.000.000 minus goingconcern 7.000.000 is art 35b lid 1 b1 2.000.000

waarde goingconcern 7.000.000 minus 1.000.000 a 83% + 1.000.000 is 4.980.000 + 2.000.000 is totale vrijstelling objectieve onderneming 7.980.000

aandeel voortzetter in vrijstelling is 1/6 van 7.980.000 is 1.330.000

verkrijging is 1.550.000
af vrijstelling bedrijfsopvolging 1.330.000
af normale vrijstelling 2.000
is totaal schuldig over 168.000 erfblasting totaal 55.400

[erik-m]

Ik heb vandaag René nog even gesproken. Mijn foutje is dat ik abusievelijk het tarief heb gebruikt van 3e of verdere graad van verkrijging ipv overige verkrijgers. Het heeft tot gevolg dat waar ik schreef: (belasting € 446.005), had moeten staan: € 507.432. Waar ik schreef: (belasting € 30.906), had moeten staan: € 46.211.

De berekening van René is ook juist. Het verschil is dat hij uit gaat van het oude tarief van 2010. Daarnaast heeft hij het verschil tussen boekwaarde en liquidatiewaarde achterwege gelaten, dus geen latente belastingschuld.

Ook René ging er van uit dat in het vermogen van de neef vermogen is begrepen waarop de voortzettingseis van een eerdere verkrijging op van toepassing is. Dat is dus niet het geval. De BOF kan "normaal" worden toegepast.

[maartenmaarten]

Allereerst hartelijk dank voor jullie reacties!
Ik was al even niet meer wezen kijken op het forum omdat reacties in eerste instantie uitbleven, maar ik ben erg blij dat jullie je toch even over onze situatie hebben gebogen.
Het valt voor mij als tamelijke leek op dit gebied echter niet mee om jullie geheel te volgen. Wat ik wel begreep, is dat bij enkele van jullie enige verwarring was over het aandeel van mij, mijn schoonzus en neef in het bedrijf en hoe dit is verkregen. Voor de zekerheid daarom nogmaals wat informatie:

Mijn broer en neef hadden in eerste instantie samen het bedrijf, enkele jaren geleden ben ik bij in de maatschap gekomen.
Mijn broer is overleden en heeft bij testament de helft van zijn vermogen nagelaten aan mij en mijn schoonzus. Voor de verkrijging van het ondernemingsvermogen van mijn broer, kon ik gebruik maken van de BOF-regeling. De haken en ogen die hieraan zitten, zijn mij bekend.
Vanaf het moment van overlijden van mijn broer, is mijn schoonzus toegetreden tot de maatschap bij mij en mijn neef.
Een specifieke verdeling hebben we niet, alles is van ons drieen gezamenlijk.
Als ik het goed begrijp, maakt het verschil of onze onderneming als één geheel wordt gezien of dat je het in drie gedeelten zou kunnen splitsen?

Mijn vraag is dus eigenlijk, wetende dat mijn neef waarschijnlijk binnen een jaar zal overlijden (dit is momenteel overigens al langer dan een jaar nadat mijn broer is overleden/mijn schoonzus tot de maatschap is toegetreden), ik en/of mijn schoonzus opnieuw voor hetzelfde bedrijf voor de BOF in aanmerking kunnen komen wanneer ook mijn neef (net als mijn broer) zijn vermogen nalaat aan mijn schoonzus en mij.

Uit jullie reacties lijk ik te lezen dat dit het geval is, hetgeen strookt met wat onze juridisch adviseur ons vertelde. Een hele geruststelling dus! Wel werd er gesproken over wellicht herwaarderen/verdelen van één en ander, maar dat is te persoonlijk om hier op het forum nader te bespreken.

Mochten jullie echter graag andere essentiele informatie willen, laat het dan gerust even weten.

Nogmaals dank voor jullie reacties!