Verbod van willekeur

[cia76]

Waar is het verbod van willekeur gecodificeerd?

... of is dat het niet?

[bona fides]

Wat zegt je boek erover?

Niet, maar zo je wilt art 3:4 lid 2 Awb.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[cia76]

[bona fides]

Verbod op willekeur is niet eenduidig gedefinieerd. Je kunt het gelijk stellen aan marginale toetsing (kennelijk onredelijk e.d.), je kunt het ook gebruiken voor "volkomen stelselloosheid". Dat laatste is veel specifieker. In de literatuur (en ik neem aan de jurisprudentie) kom je beide tegen.

Ik begrijp wel wat je ermee bedoeld, maar "eis van beleid" is bij mijn weten geen gebruikelijke terminologie. Er bestaan ook zeker bevoegdheden waar slechts hoogst zelden gebruik van kan worden gemaakt; van beleid hoeft dan geen sprake te zijn. En juist het evenredigheidsbeginsel kan ertoe leiden dat van het beleid moet worden afgeweken. In zo'n geval zal willekeur natuurlijk een minder passende term zijn.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.

[cia76]

Voel je dan met me mee bonafide, dat als er gevraagd wordt welke rechtsvragen van belang zijn bij het antwoord op de vraag of een bestuursorgaan beleidsvrijheid heeft dat ik me dan volledig kan vinden in het roepen (en uitleggen) van marginale toetsing door de rechter maar dat ik mij in de verwijzing naar de term verbod van willekeur met een verwijzing naar artikel 3.4 2e lid Awb minder kan vinden als ik daarmee aan zou willen tonen dat er dus beleid moet worden opgesteld over desbetreffend onderwerp?

Ik denk namelijk dat je bij beoordelings / beleidsvrijheid ook invulling kan geven aan artikel 3:4 lid 2 zonder per sé beleid vastgesteld te moeten hebben. Ten eerste kun je nog aan richtlijnen denken en ten tweede vind ik het gewoon net even iets anders. Die eis van beleid vind ik dan eerder een invulling van de beginselen stelselmatigheid en consistentie, gelijkheidsbeginsel etc zonder naar artikel 3:4 lid 2 te moeten verwijzen.

Trouwens: als ik die vraag krijg op het tentamen zal ik het zeggen ook!

[bona fides]

Ik weet niet hoe de vraag precies gesteld is, maar ik zou beleidsvrijheid zeker niet definiëren als "dat wat door de rechter marginaal getoetst wordt". Dat zou de zaken omdraaien.

Wanneer heeft een bestuursorgaan beleidsvrijheid? Dat is bij de uitoefening van een bevoegdheid die niet gebonden is, dwz een bevoegdheid die nog ruimte overlaat welke het bestuursorgaan dient in te vullen. Beleidsvrijheid volgt uit de (interpretatie van) de bepaling die de bevoegdheid toekent. Het typische voorbeeld is een "kan"-bepaling.

Wat betreft het vaststellen van beleid, in mijn vorige reactie gaf ik al aan dat ik dat niet hetzelfde vind als het kunnen doorstaan van een marginale toetsing. Een echt (kenbaar) beleid is niet voor iedere bevoegdheid nodig of mogelijk (en is het niet kenbaar, dan is het niet te toetsen), en het vasthouden aan een beleid kan heel goed tot kennelijk onredelijke (of afwezige) belangenafweging leiden.

Ik zie dat "eis van beleid" inderdaad wel vaker gebruikt wordt. Ik denk dat deze eis raakt aan het verbod op willekeur (in de zin van willekeur = volstrekte stelselloosheid), maar in mijn studieboeken ben ik deze niet tegengekomen, dacht ik.

De marginale toetsing is een min of meer open norm die je niet onder 1 noemer kunt brengen. Soms wordt het allemaal onder willekeur geveegd, maar strikt genomen klopt dat inderdaad niet. En evenredige belangenafweging is ook niet voldoende, want daar zie ik bijvoorbeeld het gelijkheidsbeginsel niet in terug en het vertrouwensbeginsel slechts indirect. Marginale toetsing is de kennelijke onredelijkheidstoets, en deze valt uiteen in checks op willekeur, evenredigheid, gelijkheid, vertrouwen, wellicht nog eis van beleid, en misschien kun je nog meer verzinnen. Abbb is wel een goede benaming, want het zijn toch steeds andere beginselen.

Als ik het tweede deel van je reactie nog eens doorlees zie ik dat we het eens zijn.
_________________
Hanc marginis exiguitas non caperet.